NUTRITIVNE POVREDE

1.Nasilno gladovanje (inanitio violenta)
Nutritivne povrede (nutritio, onis – ishrana) posljedica su ili nasilnog gladovanja (inanitio violenta) ili nasilnog žeđanja (sitis violenta). Gladovanje (inanitio) uopšte, je poremećaj ishrane ili prestanak ishrane. Ako je uzročnik gladovanja prirodni agens, onda je to prirodno gladovanje (inanitio naturalis), a ako je to nasilni agens onda je nasilno gladovanje. Prema tome, nasilno gladovanje u sudsko-medicinskom smislu, je poremećaj ishrane ili prestanak (prekid) ishrane nasilnim putem.
Nasilno gladovanje je ili
– primarno (zadesno, samoubilačko, ubilačko) ili je
– sekundarno, to jest, gladovanje nastalo usljed suženosti lumena jednjaka, a nakon trovanja jetkim otrovima, bilo zadesnog ili samoubilačkog porijekla.

Kod prirodnog gladovanja, uzročnik bolesti gladi je kvantitativni deficit hrane. Klinički se znaci gladovanja manifestuju tada, kada se iscpre energetske rezerve u organizmu i kada počinje proteinska degradacija, u cilju održavanja bazalnog metabolizma. Uzročnici bolesti gladi su monogobrojni: poremećaj apsorpcije i iskorištavanja unesene hrane, hronični gastrointestinalni poremećaji, infekcija, psihički poremećaji uzimanja hrane, maligna oboljenja, itd.
– Početnim gladovanjem se smatra kada tjelesna težina opada do 15%, a ako
– Umjereno gladovanje – tjelesna težina opada do 20%
– Teže gladovanje kod pada tjelesna težine od 20-40% (edemi), a
– Ekstremno gladovanje preko 40%.
Po toku, nasilno gladovanje može biti akutno, kao kod naglog prestanka ishrane, i hronično.
Akutno gladovanje, kod naglog i potpunog prekida ishrane, kod novorođenčeta može potrajati 3-5 dana, a kod odraslih 7-10 dana, a uz uzimanje tečnosti (vode) i do deset nedelja.

U početku akutnog gladovanja, prva dva tri dana jako muči osjećaj gladi, koji poslije toga slabi i postepeno prestaje. Potom se javlja tjelesna nemoć, dremljivost, halucinacije i smrt. Za to vrijeme gubi se masno tkivo čak do 90%, a prugasti mišići, srce, jetra i drugi organi se smanjuju, izuzev mozga i kostura. Viljuškača (timus) kod novorođene djece i dojenčadi, usljed gladovanja znatno se smanjuje, ili potpuno iščezava njeno svojstveno tkivo, što može biti važan dijagnostički pokazatelj za utvrđivanje smrti gladovanjem.

Patološko anatomski nalaz kod umrlih usljed gladovanja. Na obdukciji dominira “suhi oblik”, ili “mokri oblik”.
– Kod mokrog oblika prisutni su otoci tkiva, zbog retencije vode, a usljed pada koloidno-osmotskog pritiska.
– Kod suhog oblika nalazimo: atrophia universalis corporis, atrophia fusca organorum, smanjenost masnog tkiva u tijelu, izrazita smanjenost limfoidnog tkiva, atrophia testisa i ovarija, iščezlost glikogena iz mišića i jetre, hemosideroza slezene.

2. Nasilna žeđ (sitis violenta)
Nasilna žeđ može biti uzrokovana ili nedavanjem tijelu potrebne tečnosti ili pak oduzimanjem tijelu potrebne tečnosti. Unošenje tečnosti u organizam i izlučivanje tečnosti (mokrenjem, stolicom znojenjem, disanjem) održava neophodnu ravnotežu u stanju tjelesnih tečnosti. Ako je poremećaj ravnoteže nastao prirodnim putem, onda je to prirodna žeđ, a ako je nastao nasilnim puteni, onda je nasilna žeđ. Poremećaj ravnoteže vode, gdje je izlučivanje vode jače nego njeno unošenje, nazivamo dehidracija.

Primarna dehidracija nastaje kada je unošenje vode smanjenjeno, kada postoje smetnje pri gutanju, kod komatoznih bolesnika, kod intenzivnog znojenja, u pustinjskim i bezvodnim predjelima, itd.
Sekundarna dehidracija nastaje kao posljedica gubitka iz organizma tečnosti koje sadrže elektrolite, kod povraćanja, proljeva, oboljenja bubrega, itd.

Nasilna žeđ je ili primarna ili sekundarna. Primarna nasilna žeđ može biti zadesna, ili ubilačka. Sekundarna žeđ se javlja kod taumatskog krvarenja, kombustija, ambustija i kod nekih trovanja.

Tanatološki nalaz kod smrti usljed žeđanja nije karakterističan.
– Krv kod umrlih usljed nasilnog žeđenja je tamno crvena i gusta,
– mrtvačka ukočenost je jako izražena, a
– hlađenje leša je polagano.

Zato se sudsko-medicinska dijagnostika smrti usljed nasilne žeđi postavlja per exclusionen, isključivanjem svakog drugog uzroka smrti, i na osnovu poznavanja okolnosti slučaja.[/lang_ba]