Enterobacteriaceae

Enterobacteriaceae
Enterobacteriaceae
Enterobacteriaceae
Enterobacteriaceae

Porodica enterobacteriacea obuhvata veliku grupu uslovno patogenih i patogenih crijevnih bakterija od kojih najveci broj normalno naseljava sluzokozu debelog crijeva ljudi i zivotinja. Osim striktno patogenih (salmonella, shigela i yersinia) ostale bakterije iz ove porodice mogu izazvati bolest u 2 slucaja:

  • Kad se njihov procenat u crijevnoj flori poveca iznad 50%
  • Kad promjene mjesto boravka

Najcesce lokalizacije infekcija izazvane ovim bakterijama su urogenitalni trakt, nasopharynx, pluca, otvorene rane. Enterobacteriaceae imaju zajednicke morfoloske, kulturelne i antigene osobine. Izazivaju slicne infekcije i lijece se istim grupama antibiotika.

Morfologija:

Sve bakterije ove porodice su Gram negativni bacili, aerobni ili fakultativno anaerobni, asporogeni i vecinom pokretni (nepokretne su klebsiella i shigella). Pokretne bakterije posjeduju peritrihijalne flagele i mogu da imaju kapsulu razlicite debljine. Neke posjeduju sluzavi omotac a neke imaju fimbrije. U cistoj kulturi na preparatu ne pokazuju karakteristicni raspored bacila.

Kulturelne osobine i osjetljivost:

Nisu narocito osjetljive na fizicke agense i dezinficijense. Prema antibioticima pokazuju razlicitu osjetljivost, od potpuno osjetljivih do multipno rezistentnih sojeva koji se javljaju zbog transfera plazmida i epizomskih mutacija. Sve enterobakterije imaju slicne kulturelne osobine. Dobro rastu na hranljivim podlogama, prije svega na krvnoj ploci ali se za njihovu kultivaciju i diferencijaciju koriste specijalne diferencijalne i selektivne podloge. Na svim cvrstim podlogama enterobacteriaceae formiraju krupne, glatke, sjajne, sivkaste kolonije koje su najcesce sluzavog izgleda. Pored opisanih kolonija (S oblik) mogu se vidjeti i R varijante (hrapave, neravnih ivica) i M varijante (mukoidne, sluzave). U tecnim podlogama rastu stvarajuci difuzna zamucenja. Kultivacija se vrsi u aerobnim, rijetko u mikroaerofilnim uslovima i to 24h na 37°C.

Antigena gradja:

Enterobakterija posjeduju nekoliko vrsta antigena koji su medjusobno slicni, ponekad daju unakrsne reakcije sa specificnim antitelima.

  • Somatski O antigen je grupno specifican, lipopolisaharid pa je zato termostabilan. Oslobodjen iz celije O antigen postaje endotoksin u kontaktu sa specificnim antitjelom daje zrnastu aglutinaciju.
  • Flagelarni H antigen je tipski je specifican. To je protein (flagelin) i prisutan je samo kod pokretnih bakterija. Termolabilan je i daje pahuljicastu aglutinaciju.
  • Kapsularni K antigen je tipski specifican. Najcesce polisaharid. Javlja se kod bakterija sa jako izmjenjenom kapsulom (klebsiella).
  • Fibrilarni antigen nalazi se u fimbrijama, odgovorni su za adherenciju i konjugaciju.

Faktori virulencija:

Enterobakterije pokazuju brojne faktore virulencije. Pored vec pomenutih endotoxina kapsule i fimbrija tu spadaju jos enzimi i enterotoksini koje stvaraju mnoge enterobakterije. Egzotoksini pokazuju citotoksicnu i enterotoksicnu aktivnost (escherichia colli, shigella). Neke od bakterija produkuju hemolizine (e.colli, proteus).

Fiziolosko-biohemijske osobine:

Enterobakterije se na osnovu fermentacije ugljenih hidrata mogu diferencirati. Sve enterobakterije su oksidaza negativne a glukoza pozitivne. Primarna diferencijacija enterobakterija se zasniva na fermentaciji laktoze. U tu svrhu koriste se diferencijalne cvrste podloge (endoagar) koje sadrze laktozu i indikator koji mjenja boju pri promjeni pH. Endoagar je svjetlo ljubicaste boje i na njemu rastu sve enterobakterije one koje razlazu laktozu su laktoza pozitivne i obrazuju tamno ljubicaste kolonije, cesto sa metalnim sjajem. Laktoza negativne bakterija (salmonella i shigella) formiraju bezbojne ili blijedo ljubaste koloije i jasno se razlikuju od laktoza pozitivnih. Patogene crijevne bakterije su uglavno maltoza negativne. Prilikom ispitivanja stolice na prisustvo salmonela i shigela primarna diferencijacija ima velikog znacaja.

Materijal za dokazivanje:

  • stolica
  • urin
  • bris nasopharynxa.

Mikroskopsko ispitivanje:

Ima znacaja samo kod primarno sterilnih uzoraka (urin, likvor).

Kulturelno ispitivanje:

  • diferencijalna podloga za ispitivanje fermentacije laktoze
  • Selektivne podloge sluze za selektivnu kultivaciju patogenih crevnih bakterija onda salmonela i shigela:
  • SS agar – cvrsta podloga sa laktozom i gvozdjem. Gvozdje sluzi za detekciju H2S jer nastaje Fe2S3 crne boje:
  • Salmonella stvara sitne, okrugle providne laktoza negativne kolonije sa crnim centrom jer stvara H2S.
  • Shigella stvara iste kolonije samo bez crnog centra.
  • Yersinija stvara veoma sitne providne kolonije ali za duze vreme i to na sobnoj temperaturi.
  • Podloge za obogacivanje rasta su one koje forsiraju rast i razvoj salmonella i shigella a sprecavaju rast drugih bakterija.

Biohemijska ispitivanja:

Vrsi se na biohemijskoj seriji gde se ispituje:

  • Pokretljivost
  • Produkcija H2S
  • Produkcija gasa pri razlaganju glukoze
  • Fermentacija laktoze
  • Razgradnja uree
  • Koristenje citrata
  • Fermentacija manitola

Serolosko ispitivanje:

Izvodi se kao Gruber test aglutinacije na plocici koristenjem soli i monovalentnih hiperimunih seruma sa antitela protiv O ili H antigena. Radi se sa cistom bakterijskom kulturom.

Terapija:

Zato sto su Gram negativne one su otporne na inhibitore sinteze celijskog zida (penicilin i cefalosporin). Za terapiju se koriste aminoglikozidi (gentamicin, amikacin), sulfo preparati (baktrim), hinoloni (ofloksacin i ciprofloksacin). Mogu da se koriste i drugi antibiotici prema antibiogramu.

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


Ova web-stranica koristi Akismet za zaštitu protiv spama. Saznajte kako se obrađuju podaci komentara.