Kasne graviditetne toksikoze

Kasne graviditetne toksikoze ili EPH gestoze su sistematska oboljenja karakteristična samo za trudnice i to najčešće pri kraju trudnoće, rjeđe u drugoj polovini trudnoće ili u porođaju. Karakteriše ih trijas po kojima je bolest i dobila naziv – edemi, proteinurija i hipertenzija.

Znatno češće izostaje jedan ili dva od elemenata trijasa. Etiologija je nepoznata ali se smatra se da su kasne graviditetne toksikoze posljedica međusobne nepodnošljivosti organizma trudnice i organizma.

Zanimljivo je da se EPH gestoze znatno češće javljaju kod mladih prvorotkinja ili kod prvorotkinja starijih od 35 godina, nego kod višerotkinja.Češće su kod gojaznih nego kod mršavih trudnica, kod trudnica sa višeplodnom trudnoćom, kod trudnica sa grozdastom molom. Kod njih se EPH gestoze javljaju znatno ranije i u mnogo težem obliku nego kod trudnica sa normalnom trudnoćom.

Istraživanja su pokazala da ishrana nema značajniji uticaj na pojavu EPH gestoza i da se ovo teško oboljenje kod pravilno lječenih dijabetičarki ne javlja mnogo češće nego kod zdravih trudnica.

Kod bolesnica sa težim oblicima EPH gestoza zapažene su niže vrednosti volumena plazme u cirkulirajućoj krvi, snižena koncentracija serumskog albumina, smanjena produkcija genitalnih hormona placentnog porijekla kao i pad humanog placentnog laktogena.

Zbog cirkulatornih smetnji (spazmi krvnih sudova i taloženja fibrina) na posteljici porođenih žena sa EPH gestozama mogu se videti stari infarki posteljice koja je često manja nego normalna i ponekad edematozna.

Ako se EPH gestoza javila blizu termina porođaja, te je kraće trajala njen uticaj na organizam ploda i ako je u pitanju lakši oblik plod se rađa neoštećen bolešću i sa normalnom težinom. Ukoliko bolest duže traje i težeg je oblika, plod pokazuje znake usporenog rasta (retardacije) što se ispoljava distrofijom (small for date),  a u najtežim slučajevima nastupa intrauterina smrt.

EPH gestoze mogu se podijeliti u dvije grupe, grupu pravih i grupu pseudogestoza.

Grupi pravih EPH gestoza – pripadaju slučajevi gestoze koji su posljedica funkcionalnih poremećaja bez postojanja anatomskih promjena kojima bi se bolest mogla pripisat.

Pseudogestoze – nadovezuju se na ranije bolesti žene (esencijalna hipertenzija, hipertenzija bubrežnog porekla, grozdasta mola, dijabetes). Prema težini kliničke slike prave EPH gestoze se dijele na tri stepena: nephropathia gravidarum, preeklampsija i eklampsija.