TUBARNI ABORTUS

To je najčešći oblik evolucije tubarne trudnoće. Ovulum u jajovodu raste i rasteže njegove zidove. Začetak je strano tijelo za jajovod te se ovaj povremeno kontrahuje kako bi ga se oslobodio, što izaziva žestoke bolove na odgovarajućoj strani donjeg dela trbuha.
Ako dođe do djelimičnog odljuštivanja ovuluma, nastaje krvarenje u jajovodu i krv se kroz ampularni kraj jajovoda izliva u abdomen i skuplja u Duglasovom prostoru.
Istovremeno, u jajovodu izlivena tečnost i zgrušana krv nastavljaju proces odljuštivanja ovuluma, što uzrokuje uginuće začetka. Tome doprinosi i prožimanje ovuluma krvlju.

Ovakva evolucija tubarne trudnoće, odnosno odljuštivanje ovuluma u jajovodu, naziva se tubarni abortus, a nakupljena krv u Duglasovom prostoru zgrušava se i stvara manji ili veći krvni ugrušak nazvan hematocela retrouterina.

Tubami abortus najčešći je kad se oplođena jajna ćelija usadi u sluzokožu ampularnog dela jajovoda.
SIMPTOMATOLOGIJA I DIJAGNOSTIKA
U velikoj mjeri zavisi od lokalizacije i stanja ovuluma, starosti i evolucije trudnoće. Različiti su simptomi bolesti kod tubarne, abdominalne ili jajničke lokalizacije, kod intaktnog tubarnog trudnoće, tubarnog abortusa ili kod rupture tube.

Atipična vamnaterična trudnoća može da imitira niz bolesti, koje čak ne moraju da imaju nikakve veze sa genitalnim, organima i ginekološkim oboljenjima. Ipak, ako se kod mlađih žena u generativnom dobu nađu u anamnezi znaci koji upućuju na trudnoću koja izgleda poremećena, i ako se misli na mogućnost postojanja vanmaterične trudnoće, greške u dijagnozi ove bolesti postaće znatno rjeđe.

Treba, dakle, znati da u dijagnostici vanmaterične trudnoće veoma je važno  pravilno uzeta anamneza, skoro uvjek upućuje na ovo oboljenje. Anamneza kod vanmaterične trudnoće može ponekad biti važnija od ginekološkog statusa.

ANAMNEZA
Izostanak menstruacije kao najvažniji ali i drugi znaci koji se javljaju i kod normlane trudnoće, osjećaj punoće u grudima i digestivne tegobe koje prate graviditet.
Uskoro se na njih nadovezuju simptomi karakteristični za ektopični graviditet. Od njih su najčešći: Bolovi koji su u početku jednostrani, vezani za jajovod u kome se razvija trudnoća i koji su pretežno u vidu povremenih grčeva ili tištanja u predelu donjeg dijela trbuha. Oni su posljedica kontrakcija jajovoda u kome je začeta ektopična trudnoća.
Krvarenje iz uterusa javlja se istovremeno sa bolovima ili nešto prije njih ili nakon njih, ono je obično oskudno, dugotrajno, rezistentno na terapiju. Krvarenje je veoma čest i važan simptom vanmaterične trudnoće i može se javiti kao jedini znak ovog oboljenja, čak i bez bolova. Najčešće se javlja posle kraćeg ili dužeg perioda amenoreje, ali može recimo da imitira menstrualno krvarenje ako se javi u vrijeme kada se očekuje menstruacija. Pri upornom i oskudnom krvarenju iz uterusa, rezistentnom na terapiju i bez ikakvih drugih anamnestičkih podataka i znakova, treba uvjek pomisliti na vanmateričnu trudnoću.

Klasičan trijas simptoma ekstrauterine trudnoće čine, izostanak menstruacije, bolovi u donjem dijelu trbuha i krvarenje iz uterusa.

Kasnije mogu da se jave i drugi simptomi, koji takode pomažu u postavljanju dijagnoze ali su manjeg značaja. Od njih treba pomenuti:
Lafonov znak – bol u desnoj plećki, kao posljedica pritiska krvi izlivene u trbušnu duplju na dijafragmu i preko nje na frenikus,
Cullenov znak – osećaj pritiska na rektum koji se javlja ili pojačava pri defekaciji
Plavetnilo kože u predelu pupka– izuzetno rijedak znak koji se vidi kod intraabdominalnog krvarenja veoma mršavih žena sa tankim trbušnim zidom

GINEKOLOŠKI NALAZ
Zavisi od razvoja i faze u kojoj je oboljenje. Ako se bolesnica pregleda na samom početku, dok je trudnoća u jajovodu još neporemećena, onda  se pri pregledu nađe:
Uvećana materica: Uvećanje uterusa ne prati dužinu trajanja amenoreje već zaostaje za njom, tako da je uterus manji nego da je u pitanju normlana trudnoća.
Cistično ili kiflasto zadebljanje jajovoda sa odgovarajuće strane, tjestaste konzistencije. U ovoj fazi bolesti, kad postoji sumnja na ektopični graviditet, dijagnoza se može potvrditi celioskopijom.

Ako se tubarni graviditet ne otkrije u toj početnoj fazi, bolest se razvija dalje i evoluiše u tubarni abortus, ili nastaje ruptura jajovoda.
Ginekološki nalaz kod TUBARNOG ABORTUSA
Uvećan uterus i zadebljanje na odgovarajućem jajovodu, u Duglasovom prostoru nalazi se masa tjestaste konzistencije obično nejasno ograničena prema trbušnim organima, nastala od izlivene krvi – hematocela retrouterina. Ona pomjera naviše i napred matericu u cjelini i izravnava ili ispupčava zadnji svod vagine.
Krik Duglasa – Zadnji svod vagine je veoma osjetljiv zbog prisustva stranog tijela u Duglasovom prostoru i taj znak se naziva «krik Duglasa».

Prustov znak – za bolesnicu je veoma bolno umjereno ali naglo potiskivanje prstima grlića naviše pri pregledu vaginalne porcije.

Znaci anemije – javljaju se kod dužeg krvarenja iz uterusa i obilnijeg intraabdominalnog krvarenja: blijedilo kože i vidljivih sluznica, ubrzan puls, smanjen broj crvenih krvnih zrnaca i količine hemoglobina, pad vrijednosti hematokrita, obično ubrzanu sedimentaciju itd.

Dok je ovulum živ, biološke reakcije trudnoće su pozitivne, a citohormonski nalaz u vaginalnom razmazu govori o trudnoći. Eksplorativna kiretaža – pokazuje postojanje decidue ali bez horionskih čupica. Ako je začetak uginuo duže vrijeme prije eksploralivne kiretaže, histološki nalaz na endometrijumu nije karakterističan. Tada su i biološke reakcije trudnoće negativne.

Dijagnoza poremećene vanmaterične trudnoće potvrđuje se punkcijom Duglasovog prostora, pri čemu se aspiracijom dobije stara, hemolizovana krv sa ugrušcima.

Ultrasonografija je suvjerena metoda u dijagnostici i ogromna, postavlja konačnu dijagnozu.
TERAPIJA
Isključivo je operativna. Pri tome treba nastojati da se sačuva što je moguće više zdravog tkiva, a da se otkloni samo bolesno tkivo jajovoda i krv koja se nađe u trbušnoj duplji. Najčešće se radi salpingektomija, a sačuva jajnik sa obolele strane.