U stvari, umjesto vanmaterična preciznije je reći ektopična trudnoća, jer trudnoća može da se razvija i u samoj materici, kao što je slučaj kada se ovulum nalazi u intramuralnom djelu jajovoda a da je ipak u pitanju ektopičan graviditet.
Šupljina uterusa je jedino pravo mjesto gdje treba da se usadi oplođena jajna ćelija i razvija trudnoća. Dešava se, međutim, ponekad da se oplođena jajna ćelija zadrži na svome putu od jajovoda prema materičnoj šupljini, pa se umjesto u sluzokožu uterusa, usadi u jajovod, trbušnu duplju ili na samu površinu jajnika.
Smatra se da uzroci mogu da potiču i od majke, i od same jajne ćelije.
Uzroci koji potiču od majke su:
suženja u lumenu jajovoda nastala uslijed zapaljivih procesa na njima, najčešće poslje namjerog prekidanja trudnoće. To ne smeta spermatozoidu, čije su dimenzije mnogo manje od dimenzija jajne ćelija i koji se aktivno kreće, da lako prođe kroz suženo mjesto i da dospije do ampularnog dijela jajovoda, gdje se pretpostavlja da se najčešće dešava oplođenje. Jajna ćelija, je veća od spermatozoida i nema sposobnost aktivnog kretanja te ne može da prođe kroz suženi lumen jajovoda već se usađuje u njegovu sluzokožu i razvija u njegovom lumenu.
Tome pogoduje i to usled zapaljive infiltracije zid jajovoda gubi elastičnost te oslabi njegova peristaltika i što upalom bivaju oštećene treplje cilindričnih ćelija sluzokože, koje inače stvaraju struju tečnosti u lumenu jajovoda u pravcu uterusa. U takvoj situaciji oplođena jajna ćelija, koja se pasivno prenosi peristaltikom jajovoda i strujanjem tečnosti prema materici, sporije i duže putuje kroz jajovod i stekne implantacionu sposobnost prije no što je dospjela do šupljine, odnosno do sluzokože uterusa, pa se na putu prema njoj usadi obično u sluzokožu odgovarajućeg jajovoda.
Isto tako, i ako su jajovodi naroičito dugački a njihovi lumeni uži nego obično, što se dešava kod hipoplazije unutrašnjih polnih organa žene, jajna ćelija putuje duže nego što treba kroz jajovod, pa i ona kod prethodnog stanja stekne implantacionu sposobnost ranije, umjesto u sluzokožu uterusa usađuje u sluzokožu jajovoda.
Kongenitalni divertikuli na jajovodu; kod tuberkuloznog ili endometrioznog procesa kada nastaju suženja u istmičnom ili intersticijalnom dijelu zbog hroničnog ili izliječenog tuberkuloznog procesa ili zbog prisustva ognjišta endometrioze, kao i suženja izazvana peritubarnim adhezijama i tumorima koji spolja pritiskuju tubu i deformišu ili sužavaju njen lumen.
Ovo se dešava i kod normalnih jajovoda, ako jajna ćelija iz bilo kojih razloga prije vremena stekne implantacionu sposobnost.
LOKALIZACIJA VANMATERIČNE TRUDNOĆE: – Vanmaterična trudnoća može da nastane u jajovodu, na organima trbušne duplje, prije svega male karlice, i na jajniku.
- Tubarna – Najčešće se vanmaterična trudnoća lokaizuje u jednom od jajovoda.
- Abdominalna trudnoća je na drugom mjestu – smatra se da je ona rjeđe primarna, nego počinje kao tubarna, pa pod dejstvom kontrakcija jajovoda nastaje odljubljivanje i izbacivanje cijelog ovuluma u abdomen, a moguće je da samo posteljica se razvije u jajovodu a plod sa ovojcima u abdomenu.
- Ovarijalna trudnoća – je najrijeđa – i ta lokalizacija ima samo teorijski značaj.
Mogući su i specijalni slučajevi kao istovremena intrauterina i extrauterina trudnoća, ili extrauterina trudnoća u oba jajovoda.
Be the first to comment