Fiziologija srčanog mišića

Srce predstavlja mišićnu pumpu koja svojom kontrakcijom potiskuje krv. Srce je sastavljeno od dvije polovine. Desno srce izbacuje krv u pluća, a lijevo srce pumpa krv kroz sistemsku cirkulaciju. Svaka polovina srca je građena od pretkomore (atrija) i komore (ventrikula). Pretkomore uglavnom djeluju kao slabe pokretačke pumpe koje pomažu kretanje krvi u komore. Komore stvaraju najveći dio sile koja potiskuje krv kroz plućnu i perifernu cirkulaciju. Između pretkomora i komora, kao i na početku velikih krvnih sudova koji izlaze iz srca postoje posebne strukture, valvule. One funkcioniraju kao nepovratni ventil koji ne dozvoljava povratni tok krvi nego je uvijek usmjerava u jednom smjeru. U desnu pretkomoru krv dolazi velikim šupljim venama. Kroz trikuspidalno (desno atrioventrikularno) ušće ide u desnu komoru. Krv iz desne komore ide preko arterije pulmonalis u pluća gdje se oksigenira (prima oksigen) i otpušta karbon dioksid. Plućnim venama se krv potom vraća u lijevu pretkomoru i tako se formira mali ili plućni krvotok.

Iz lijeve pretkomore krv ide kroz mitralno (lijevo atrioventrikularno ušće) u lijevu komoru. Krv iz lijeve komore odlazi u aortu, zatim veće pa manje arterijske krvne sudove i dolazi do tkiva. U tkivu se u kapilarnim krvnim sudovima vrši razmjena između krvi i tkiva. Nakon što preda oksigen i primi karbon dioksid krv se iz venskih kapilara skuplja u venule, manje i veće vene i vraća se u desni atrij i tako nastaje veliki ili sistemski krvotok.

Srčani mišić se po svojim osobinama nalazi između skeletnog i glatkog mišića.

Posjeduje slijedeće karakteristike:

• Srčani mišić posjeduje poprečnu ispruganost, stanice su razgranate sa jednim centralnim jedrom
• Srčani mišić nije voljno inerviran nego ima vlastiti sistem za stvaranje i provođenje impulsa koji čini sprovodna muskulatura, tako da kod srca imamo 2 vrste muskulature: sprovodnu i radnu.
• srčane mišićne stanice imaju slabo razvijen sarkoplazmatski retikulum u kojem nema dovoljno Ca+ za mišićnu kontrakciju, pa se mora unositi iz ekstracelularne tekućine, iz tubula koji su dobro razvijeni.
• srčani mišić posjeduje prelazne ploče – disci intercalares koji predstavljaju spojeve membrana na kojima se nalazi jako puno pukotinastih spojeva koji omogućavaju da joni prelaze iz jednih stanica u druge, tj.prijenos podražaja. Tako se srčani mišić kontrahira poput sincicija.

Kod srca imamo 2 sincicija:

• atrijski i
• ventrikularni, koji su međusobno potpuno odijeljeni vezivnim tkivom, a povezuje ih međusobno samo atrioventrikularni snop (AV snop).

Akcioni potencijal srčanog mišića

Za razliku od skeletnog mišića gdje u nastanku akcionog potencijala učestvuju dvije vrste kanala:

• Brzi Na-kanali koji uzrokuju depolarizaciju i
• Spori K-kanali koji uzrokuju repolarizaciju

kod srčanog mišića imamo i treću vrstu kanala

• Spori Ca-kanali koji uzrokuju plato krivulje akcionog potencijala u samom srčanom mišiću.

Plato predstavlja produžetak depolarizacije:

• kod atrija 0,23s
• kod ventrikula 0.30s

Funkcije platoa:

• pošto srčane mišićne stanice imaju jako slabo razvijen sarkoplazmatski retikulum neophodno je da sa Ca+ unese iz ekstracelularne tekućine u periodu platoa putem sporih Ca-kanala.
• Produzava apsolutnu refraktarnost.