Organizacija probavnog sistema

Probavni sistem osigurava stalnu opskrbu tijela vodom, elektrolitima i hranjivim tvarima. Da bi se to postiglo potrebno je:

• kretanje hrane kroz probavni sistem
• lučenje probavnih sokova i probava hrane
• apsorpcija probavnih proizvoda, vode i elektrolita
• proticanje krvi kroz probavne organe da bi se odnijele apsorbirane tvari
• nadzor svih funkcija nervnim i humoralnim sistemom.

Svaki pojedini dio probavne cijevi je prilagođen obavljanju specifične funkcije:

• jednjak – prolaženju hrane
• želudac – pohranjivanju hrane
• tanko crijevo – probava i apsorpcija.

Tipičan zid crijeva grade sljedeći slojevi:

• seroza
• longitudinalni mišićni sloj
• cirkularni mišićni sloj
• submukoza
• mukoza

U dubljim slojevima mukoze nalaze se raštrkana glatka mišićna vlakna. To je LAMINA MUSCULARIS MUCOSAE. U svakom su snopu mišićne niti međusobno električki  povezane velikim brojem pukotinastih spojišta koja omogućuju gibanje iona od stanice do stanice uz mali otpor, tako da se glatki mišić probavnog sistema kontrahira kao sincicij. Uzduž brže nego postranično putuje električni signali.

Postoje 2 vrste električne aktivnosti: spori valovi  i šiljci.

Nervni nadzor gastrointestinalnih funkcija

Probavni sistem ima vlastiti nervni sistem; crijevni nervni sistem, koji se pruža od jednjaka do anusa. U tom sistemu opisujemo 2 spleta:

• vanjski – između longitudinalnog i cirkularnog mišićnog sloja. To je mijenterični splet, koji nadzire kretanje u probavnom sistemu
• unutrašnji – submukozni nadzire lučenje i lokalni sekrecijski protok.

Sa oba spleta su povezana parasimpatička i simpatička vlakna, Iako, crijevni nervni sistem može samostalno djelovati, podraživanje VNS-a može inhibirati ili aktivirati gastrointestinalne funkcije.

Postoji 12 različitih neurotransmitera, koji se oslobađaju na završecima 10 različitih vrsta crijevnih neurona (acetilholin, adrenalin, serotonin, doparnin… ), koji djeluju ekscitacijski ili inhibicijski.