Tumor necrosis factor (TNF)

Faktor nekroze tumora-alfa (TNF-alfa, TNF, kaheksin (cachexin) ili kahektin (cachectin), je citokin koji učestvuje u sistemskoj inflamaciji. On je član grupe citokina koji stimulišu akutnu fazu reakcije.

Primarna TNF uloga je regulacija imunskih ćelija. TNF može da indukuje apoptoznu ćelijsku smrt, inflamaciju i da inhibira tumorigenezu i viralnu replikaciju. Disregulacija TNF produkcije je bila implicirana u niz ljudskih bolesti, kao i rak. Rekombinantni TNF se koristi kao imunostimulant pod nazivom (INN) tasonermin.

Faktor nekroze tumora-alfa ili TNF je prvobitno bio opisan kao činilac u serumu miševa koji posreduje endotoksinom indukovanu akutnu hemoragičku nekrozu tumora i nema toksičnosti endotoksina. Kada je rekombinantni TNF počeo da se koristi u kliničkim studijama, pokazano je da izaziva mnoge vidove toksičnosti endotoksina kod bolesnika sa kancerom, a rijetko daje terapijsku aktivnost izuzev poslije lokalnog davanja u tumorsko tkivo. Zato je njegova šira primjena kao jedinog agensa u terapiji tumora praktično napuštena.

TNF se prvenstveno proizvodi kao 212-aminokiselina-dugačak tip II transmembranski protein koji formira stabilne homotrimere. Iz ove forme integrisane u membranu, rastvorni homotrimerni citokin (sTNF) se formira putem proteolitičkog odsjecanja metaloproteazama TNF-alfa konvertujućim enzimima (TACE, koji se takođe zove ADAM17). Rastvorni 51 kDa trimerični sTNF je sklon disocijaciji u koncentracijama ispod nanomolarnih, tako da gubi svoju bioaktivnost.

17-kDa TNF protomeri (185-aminokiselina-dugi) se sastoje od dvije antiparalelne β-naborane ravni sa antiparalelnim β-lancima. Oni formiraju ‘Švajcarska rolna’ β-strukturu, koja je tipična za TNF familiju, a koja je takođe prisutna kod viralnih kapsidnih proteina.