Najčešće su ciste pankreasa, a najčešća lokalizacija je glava pankreasa, te kompresijom holedohusa mogu izazvati žuticu, a kopresijom izvodnih kanala pankreasa i pankreasnu dispepsiju. Ciste se mogu povećati (krvarenje), ili smanjivati (uslijed drenaže).
Lažne ciste (pseudociste) razlikuju se od pravih po tome što nemaju pravi epitelski omotač. Pseudociste su i češće, a nastaju uslijed hroničnih recidiva pankreatitisa ili traume pa na njih uvijek treba pomisliti kada su serumska amilaza i amilaza u urinu, više dana nakon traume abdomena i dalje povišene.
Veličina cisti varira od sasvim malih, do onih prečnika 5 cm, ili čak i većih, zapremine po nekoliko litara. Sadržaj ciste je gust, zamućen ili bistar, ponekan i hemoragičan. Pseudociste mogu perforirati i krvariti.
Prave ciste takođe mogu biti posljedica pankreatitisa, ali i opstrukcije pankreasnih kanala žučnim kamenom.
Klinička slika
Pregledom pacijenta nalazimo palpabilno osetljiv tumor u gornjem dijelu abdomena praćen jakim bolovima, a bolesnik se savija i čučne. Zatim nalazimo dispeptične smetnje i poremećaj stolice.
Dijagnoza
Dijagnozu postavljamo na osnovu:
Laboratorijskih nalaza:
- glikemija
- pankreasni enzimi (amilaza, lipaza)
- pregled urina: glukoza i amilaza
Radioloških nalaza
- Cista ostavlja impresije na želucu, duodenumu i kolonu
- endoskopski pregled želuca i duodenuma
- ultrazvuk, atreriografija
Liječenje
Liječenje je isključivo je hiruško.
Ostali tumori
Insulinom: je tumor beta ćelija endokrinog pankreasa,a može biti maligni ili benigni.
Glukagonom: je tumor alfa ćelija endokrinog pankreasa,a može biti maligni ili benigni. Odlikuje se hiperprodukcijom glukagona. karakteriše ga klinički trijas: Dijabetes melitus (zbog lučenjenja glukagona, Nekrotički meigartorni eritem i Glositis, stomatitis sa angularnim heilitisom.
Gastrinom (Zollinger-Elison sy)
VIPOM-a je tumor ne-beta ćelija endokrinog pankreasa, a praćen je pojačanim lučenjem VIP. Javlja se sekretorna dijareja, smanjenje kalija, smanjenje HCl i malaksalost.
Somatostatinom se karakteriše kliničkim trijasom: dijabetes melitus, steatoreja i holelitijazom. Ovaj tumor prati pojačano lučenje somatostatina.
