Definicija
Peritonitis predstavlja lokalizovano ili generalizovano oboljenje peritoneuma, koje može proticati kao akutno ili hronično stanje.
Etiopatogeneza
Tokom akutnog peritonitisa dolazi do oštećenja motorne aktivnosti crijeva, a lumen crijeva postaje distendiran i pun gasa i tečnosti. Nagomilavanje tečnosti u crijevima je poslijedica poremećaja resorpcije 7-8 litara tečnosti, koja se normalno u toku dana sekretuje u crijeva, a onda biva apsorbovana od strane kolona. Istovremeno dolazi do nagomilava tečnosti u peritonealnoj duplji. To nagomilavanje tečnosti u crijevima i peritoneumu vodi u hipovolemiju iuzrokuje smanjenje srčane i bubreže funkcije. Etiološki faktori su:
- bakterije iz crijeva koje obično dospjevaju nakon perforacije (E.coli).
- Bakterije koje prodru u peritonealnu duplju poslije povrede abdomena
- posljedica dejstva oslobođenih pankreasnih enzima
- posljedica dejstva oslobođenog želudačnog sadržaja nakon perforacije ulkusa
- posljedica dejstva žuči nakon rupture žučne kesice
- posljedica sistemske bolesti
Najčešće perforacije nastaju kao posljedica:
- apendicitisa
- divertikulitisa
- gangrene žučne kesice
- inkarceracija hernije ili volvulusa crijeva
- karcinom
- ulcerozni kolitis
Klinička slika:
U kliničkoj slici dominira bol, distenzija, nadutost, povraćanje, zatim dolazi do prestanaka peristaltike crijeva, pojava zatvora. Javlja se povećana temperatura, tahikardija i oligurija. Perkutorno nalazimo timpanizm što ukazuje na distenziju crijeva. U pojedinim slučajevima bol je lokalizovana pa govorimo o lokalizovanom peritonitisu. ili ako je bol difuzna onda govorimo o difuznom peritonitisu.
Sa razvojem peritonitisa javlja se potpuni abdominalni mir (nema peristaltike), “Mrtva tišina”. Leukocitoza > 20000 nam govori o teškoj inflamaciji.
Dijagnoza:
Dijagnozu postavljamo na osnovu:
- fizikalni nalaz
- radiografija (nativni snimak abdomena gdje imamo dilataciju tankog i debelog crijeva sa edemom zida uz prisute nivoe)
- paracenteza (određivanje prirode eksudata i identifikacija uzročnika)
Liječenje
Liječenje je isključivo hirurško uz visoke doze antibiotika širokog spektra.
