Glandula tireoidea je endokrina žlijezda smještena u prednjem dijelu vrata, ispred dušnika. Izgrađena je od dva režnja desnog i lijevog, lobus dekster et sinister. Ove režnjeve povezuje istmus glandule tireoidee koji se nalazi u visini od 2-4. trahealne hrskavice. Nekada od istmusa polazi uski krak žljezdanog tkiva koji dopire do hioidne kosti. To je lobus piramidalis koji predstavlja ostatak duktus tireoglosusa iz embrionalnog doba. O njemu treba voditi računa kod izvođenja gornje traheotomije. Stražnji dijelovi medijalne površine režnjeva tireoidne žlijezde dolaze u odnos sa jednjakom i n. laringeus rekurensom koji teče u brazdi između jednjaka i dušnika. Lateralno režnjevi su u odnosu sa žilno-nervnim snopom vrata kojeg čine a. karotis komunis-medijalno, v. jugularis interna-lateralno i n. vagus-u sredini i straga. Glandula tireoidea je povezana sa trahejom pomoću nekoliko fibroznih snopova koji su označeni kao ligamenta suspenzoria glandule tireoidee. Osim toga dijelovi m. sternotireideusa koji se spuštaju sa jezične kosti i fiksiraju na kapsulu ove žlijezde čine tzv. m. levator glandule tireoidee.
Osim prethodno opisanog kompaktnog dijela žlijezde, često nalazimo tzv. akcesorne tireoidne žlijezde. Razlikujemo:
- glandule tireoidee akcesorije suprahioidee koje leže iznad jezične kosti,
- glandule tireoidee akcesorije infrahioidee koje leže ispod jezične kosti,
- glandule tireoidee akcesorije prehioidee koje leže ispred jezične kosti,
- glandule tireoidee akcesorije posteriores koje leže između traheje i ezofagusa i
- glandule tireoidee akcesorije inferiores koje se nalaze u toraksu, a smještene su ispred traheje.
Tireoidna žlijezda je dobro vaskularizirana. Arterijsku krv joj dovode dvije aa. tireoidee superiores, grane a. karotis eksterne, te dvije aa. tireoidee inferiores koje se odvajaju od trunkus tireocervikalisa, koji pripada a. subklaviji. Nekada imamo i petu tireoidnu arteriju. To je arterija tireoidea ima koja se odvaja od a. karotis komunis ili od trunkus brahiocefalikusa. Sa gornjih dijelova žlijezde vensku krv odvode vv. tireoidee superiores koje se uljevaju u v. jugularis internu. Sa lateralnih strana idu vv. tireoidee medije koje se takođe uljevaju u v. jugularis internu. U donjim dijelovima žlijezde formira se pleksus tireoideus impar iz kojeg odlazi v. tireoidea ima koja se uljeva u v. brahiocefaliku sinistru.
Tireoidna žlijezda luči tiroksin i trijod tironin. To su hormoni koji imaju veoma važnu ulogu u normalnom odvijanju metabolizma i regulaciji brojnih funkcija u organizmu (sazrijevanje nervnog sistema, rad srca itd).
Be the first to comment