Pericardium

Perikard je vreća koja obavija srce i početne dijelove velikih krvnih žila. Kod perikarda razlikujemo dva lista: fibrozni-perikardium fibrozum i serozni-perikardium serozum.

Fibrozni perikard je vreća izgrađena od gustog vezivnog tkiva. Ima oblik konusa sa bazom prema dolje i vrhom prema gore. Baza mu leži na dijafragmi u području prednjeg lista centrum tendineuma. Fibrozni perikard je fiksiran za zidove grudnog koša slojem vezivnog tkiva koji potiče od fascije endotoracike. Taj sloj je označen kao epiperikardijalno vezivno tkivo. Osim njega, u fiksaciji fibroznog perikarda učestvuju i određeni ligamenti. Razlikujemo lig. sternoperikardijakum superius (između stražnje strane manubrijuma sterni i perikarda) i lig. sternoperikardijakum inferius, koji se nalazi u blizini apeksa srca. Pored sternoperikardijačnih ligamenata, perikard fiksiraju i perikardijakofrenični i vertebroperikardijačni ligamenti. Ligamenta perikardijakofrenika su razapeta između dijafragme i perikarda. Postoje prednji, medijalni i lateralni ligament. Ligamenta vertebroperikardijaka povezuju perikard sa kičmenim stubom.

Serozni  perikard ima dva parijetalni i visceralni list. Parijetalni list oblaže unutrašnju stranu fibroznog perikarda. Visceralni list oblaže srce i početne dijelove velikih krvnih sudova, te čini tuniku externu kordis ili epikard. Visceralni list oblaže arterijske krvn žile potpuno, a venozne djelimično. Između visceralnog i parijetalnog lista seroznog perikarda nalazi se šupljina označena kao kavitas perikardiaka. Ova šupljina u normalnim okolnostima sadrži malo serozne tekućine, dok se u patološkim slučajevima u njoj može naći i do do 2 litra tečnosti. Veća količina tečnosti u kavitas perikardijaka ometa normalan rad srca, što se označava kao tamponada srca.