Poremećaji arterijskog krvotoka
Organski poremećaji arterijskog krvotoka
To su najčešće arteriosklerotične promjene koje uzrokuju diabetes, arterijska hipertenzija, hiperlipidemije, pušenje…
Ateroskleroza
Ateroskleroza je bolest velikih i srednjih mišićnih arterija. Karakteriše se disfunkcijom endotela krvnog suda, vaskulitisom i nakupljanjem lipida, holesterola, kalcijuma i ćelijskih elemenata unutar zida krvnog suda. Ovaj proces za posljedicu ima formiranje plaka, vaskularno remodelovanje, akutnu i hroničnu opstrukciju lumena krvnog suda, poremećen protok krvi i smanjenu oksigenaciju ciljanih tkiva.
Trombangitis obliterans – Morbus Buerger
To je poseban oblik ateroskleroze koji se javlja isključivo kod pušača i najviše kod muškaraca i to srednje životne dobi. Dolazi do inflamatorne aterosklerotske promjene u krvnim sudovima i to najčešće terminalnih arterija nogu sa promjenama sličnim kolagenozama unutar krvnih žila. Smanjuje se lumen arterije, a oko arterije se javlja inflamatorni proces i polako dolazi do ishemije. Paralelno sa ovim procesom se u povoljnijim situacijama razvija kolateralni krvotok koji u najboljem slučaju kod potpune okluzije odgovarajuće arterije može zamijeniti 60% normalnog krvotoka. To je dovoljno za stanje mirovanja tako da se kod kretanja počnu javiti ishemični bolovi koji se manifestuju i u vidu grča nogu. Pojava koja je karakteristična ali ne i specifična za ovu bolest je povremeno šepanje (Claudicatio Intermitens). U nepovoljnijim slučajevima kolateralni krvotok se slabo ili uopšte ne razvija tako da se javlja ishemija, koju slijedi nekroza, gangrena što vodi u gubitak ekstremiteta, a kako smo već rekli to su najčešće prsti na nogama, potkoljenice, a rijetko natkoljenice ili gornji ekstremiteti.
Arterijska embolija
Embolija predstavlja začepljenje krvnog suda sa embolusom koji može biti od tromba, preko zračnog mjehurića, masne kapljice, parazita, gljivica itd. (razlikuje se od tromboze zato što ova nastaje na jednom mjestu i tu vrši okluziju, a kod embolije imamo plutajuće pomičuće komadiće). Embolija se lokalizuje najčešće neposredno nakon bifurkacije neke veće arterije (zbog naglog smanjenja lumena). Zavisno od mogućnosti uspostavljanja kolateralnog krvotoka imamo i različite efekte embolije. U svakom slučaju razlika je u kompenzaciji nastale pojave. Kod nemogućnosti uspostavljanja kolateralnog krvotoka imamo oštećenja u vidu ishemije, nekroze i gangrene. Kod uspostavljanja zavisno od stepena zadovoljenosti imamo umanjene gore navedene pojave.
Funkcionalni poremećaji arterijskog krvotoka
U osnovi oboljenja su vazospatični poremećaji arterijskog krvotoka.
Raynaudova Bolest i Raynaudov Fenomen
Kod ove bolesti dolazi do povremenih napada vazospazma krvnih žila i to na prstima ruku te sa istovremenim naizmjeničnim napadima crvenila i cijanoze. Ako je primarna bolest onda se naziva primarna, idiopatska Raynaudova bolest, a ako je prateći simptom drugih bolesti kao kolagenoze, skleroze, trovanje arsenom, vibraciona bolest onda se naziva Raynaudov fenomen. Još jedna je razlika, a to je u lokaciji, bolest se javlja na obje ruke, a fenomen samo na jednoj. Javlja se između 25-45 godina. U početku je jednostavna bolesta ali kako kasnije napreduje dolazi do pojavljivanja promjena na prstima u smislu sitnih ganrena.
Akrocijanoza
To je bolest koja se javlja kad poplave okrajine vašeg tijela – prsti ruku i nogu, ručni zglobovi i gležnjevi. Plavkasta boja nastaje zbog iznenadnog stezanja sitnih arterija koje prokrvljuju šake i stopala. Zbog grčeva ti dijelovi tijela dobivaju manje krvi no što im je potrebno, pa se u venama na zahvaćenom području nakupljaju otpadne tvari, od čega koža poprima abnormalnu boju. Uzrok akrocijanoze nije poznat. Pojačava je hladnoća, prisutna je u istom stupnju na objema šakama i stopalima, i nije bolna. Zahvaćeni dijelovi su gotovo uvijek hladni, a mogu biti i vlažni. Od akrocijanoze se ne stvaraju ranice ni druge kožne tegobe.
Poremećaj venskog krvotoka
Obično su vezane za pojavu tromboze na venama (tromboflebitis). Ako se radi o malim venama onda poremećaj i nije velik jer venska mreža obiluje kolateralama ali ako su zahvaćene veće vene dolazi do venske insuficijencije i pojave edema, pigmentacije kože, zadebljanja potkožnog tkiva itd. Komplikovat se može otpuštanjem komadića – trombova u vidu embolusa koji uzrokuju onda plućnu emboliju.
Be the first to comment