Trombocitni hemoragijski sindromi

Možemo ih podijeliti na tri grupe, zavisno od toga kakav je kvantitet i kvalitet trombocita:

• Trombocitemije, povećan broj trombocita
• Trombocitoastenije, normalan broj ali slab kvalitet trombocita
• Trombocitopenije, umanjen broj trombocita

Trombocitemija

Kod trombocitemije imamo uvećan broj trombocita. Može se pojaviti kao primarno oboljenje – idiopatska hemoragijska trombocitemija ili kao prateći simptom drugih oboljenja npr. hronična granulocitna leukoza, splenektomija itd.

Idiopatska hemoragijska trombocitemija je rijetko oboljenje nepoznate etiologije. U krvi imamo normalan broj eritrocita i leukocita ali povišen broj trombocita (preko milion u 1ml krvi) koji su morfološki promijenjeni. Pojavljuju se hemoragijski sindromi u vidu krvarenja iz nosa, melena… Vrijeme krvarenja je produženo pa se oboljenje obično otkriva pri ekstrakciji zuba ili pojavom hematoma nakon davanja injekcija. Ovi hemoragijski sindromi se objašnjavaju antikoagulansnim djelovanjem povećanog broja trombocita i multiplim trombozama.

Trombocitoastenija

Trombocitoastenija je oboljenje kod kojega su trombociti u normalnom broju ali su manje vrijedni po kvaliteti. Obično je to zbog nedostatka nekih od trombocitnih faktora koagulacije. Oboljenje po prirodi može biti nasljednog i stečenog karaktera.

Nasljedne su:

• trombocitoastenija – Glanzmann; kod koje imamo produženo vrijeme krvarenja i nedostatak retrakcije koaguluma. Defekt u trombocitima je poremećaj metabolizma glikoze. Oni ne reaguju na ADP
• trombocitoastenija Willebrand-Jurgens; vrijeme krvarenja je produženo jer nema trombocitnog tromboplastina. Imamo normalan broj ali morfološki promijenjenih trombocita, pozitivan rumpel leedov znak

Trombocitopenije

Dijele se na amegakariocitne (sa smanjenim brojem megakariocita) i megakariocitne (sa normalnim brojem megakariocita). Zatim se dijele na urođene i stečene.

Najpoznatija urođena je Esencijalna (idiopatska) trombocitopenija, morbus maculosus werlhofii – nepoznate etiologije, megakariocitna, a popratni znaci su splenomegalija i hemoragijski sindromi. Može se pojaviti u akutnom i hroničnom obliku.

• Akutni oblik – u osnovi je vjerovatno alergija na neki od alergena jer se javlja nakon aplikacije nekih lijekova. Kao preosjetljivost se javljaju različita oštećenja kapilara, trombocita, ali dolazi i do reakcije antitijela protiv trombocita, megakariocita i endotela. Imamo izraženu trombocitopeniju i leukocitozu. Megakariociti pokazuju znakove degeneracije (vakuolizacija citoplazme, smanjenje granula)
• Hronični oblik je mnogo blaži i javlja se uglavnom kod žena sa povremenim hemoragijskim sindromima koji se povlače i ponovo pojavljuju, hematoma poslije najmanjih povreda, metroragije. I ovdje se pretpostavlja da se radi o autoimunom oboljenju.Vrijeme krvarenja je produženo dok je vrijeme koagulacije normalno. Megakariciti degeneriraju a broj je normalan ili povećan.

Sekundarne trombocitopenije su prateće pojave drugih oboljenja. Javljaju se kod pancitopenija gdje imamo smanjenje i eritrocitne i leukocitne loze pa i trombocita, jer je došlo do aplazije ili hipoplazije koštane srži.