Corynebacterium diphtheriae

Morfologija:

Gram pozitivni bacil na cijim se krajevima vide zadebljanja. Boji se po naiseru i na taj nacin se na polovima uocavaju metahromatske granule ili zrna. Ovaj bacil je nepokretan i ne stvara spore. Na preparatu iz kulture pokazuje karakteristican raspored koji podsjeca na kineska slova. Aeroban je.

Kulturelne osobine:

Kultivise se na specijalnoj podlozi:

• Lefler koagulisani serum
• Klanbergova podloga sa kalijum – teluritom, na ovoj podlozi daje 3 tipa kolonija
1. Tip mitis – crne pravilne, sjajne
2. Tip intermedius – vrlo sitne, crne, sjajne
3. Tip gravis – krupne, sivo-crne, neravne

Kultivacija se vrsi u aerobnim uslovima.

Faktori virulencije:

• Cord factor
• Celijski zid sa visokim procentom masnih kiselina
• Diftericni toksin, egzotoksin proteinske prirode, sastoji se iz dva fragmenta:
1. Fragment A
2. Fragment B: B1-invazin, B2-nekrozin

Patogenost:

Izaziva difteriju. To je lokalna infekcija sa toksemijom. Infekcija je lokalizovanana u zdrijelu, krajnicima, moze da bude i na nosu, oku, ranama i opekotinama. Najtezi oblik je difterija larinska koja cesto dovodi do ugusenja. Bolest se manifestuje stvaranjem debelih, slaninastih naslaga – pseudomembrana – na sluzokozi zahvacenog organa. Pseudomembrane su gradjene od fibrinske mreze, leukocita i bacila difterije. Bacili luce egzotoksin koji ulazi u krv.

Mikrobioloska dijagnostika:

Od materijala se uzima bris sa ivica pseudomembrana prema zdravom tkivu.

Ispitivanje toksicnosti:

Svaki soj bacila difterije koji se izoluje mora se ispitati na lucenje toksin. To se vrsi na 2 nacina.

• Bioloski ogled – Romerova proba – kultura se ubrizga u kozu zamorca, ako ispitivana kultura luci toksin na mjestu ubrizgavanja ce se javiti određeni fenomen.
• Elekov test – test precipitacije u gelu uz pomoc antitoksina.

Zastita:

Zastita se vrsi DTP (di-te-per – difterija tetanus pertusis) koja sadrzi anatoksin difterije.

Lijecenje:

Se sprovodi antibioticima i antitoksicnim serumom. Antitoksicni serum je najvazniji jer neutralise izlucen toksin u krvi.