Senzitivne draži za lagane dodire, taktilnu diskriminaciju, vibracije i duboki položajni senzibilitet (omogućava svesni doživljaj međusobnog položaja pojedinih dijelova tijela) prenose se perifernim nervima do zadnjih gangliona i zadnjih rogova kičmene moždine, a potom zadnjim, istostranim snopovima kičmene moždine, u sklopu fascikulusa cuneatusa (Burdachov put) i fascikulusa gracilisa (Gollov put) do nucleusa gracilisa i cuneatusa (Gollovog i Burdachovog jedra), koja se nalaze u donjem dijelu produžene moždine. Iz ovih jedara izlaze vlakna neurona drugog reda koja se odmah ukrštaju gradeći decussatio lemniscorum (na istom nivou gdje je i ukrštanje piramidnog puta, tj. decussatio piramidum), a dalje kao lemniscus medialis idu do talamusa, iz čijih ćelija polaze vlakna neurona trećeg reda do senzitivne kore.
Osjećaj pokreta, težine i položaja naziva se kinestezija, dok specifičnije, statognozija označava svest o položaju i držanju tijela. Osjećaj vibracija se naziva palestezija, a gubitak ovog osećaja palanestezija.
Oštećenja ovog sistema takođe uzrokuju osjećaj utrnulosti, mravinjanja, ali i osjećaj “hodanja po jastučićima” i osjećaj da su ekstremiteti otekli i “kao stegnuti zavojem”. Gubitak vibracionog i dubokog položajnog senzibiliteta oštećuje sposobnost održavanja položaja i pokrete, posebno u stanjima kada je isključena funkcija vida. Poremećaj dubokog zglobnog senzibiliteta uzrokuje česte povrede, oticanje, deformacije i gubitak funkcije zglobova (Charcotovi zglobovi kod tabes dorsalisa).
Be the first to comment