Neuroborelioza

Definicija

Neuroborelioza je oboljenje izazvano Borreliom burgdorferi koja dovodi di oštećenja CNS-a.

Etiologija

Udružena pojava artritisa, promjena na koži u smislu erythema chronicum migrans i nekog neurološkog ili srčanog poremećaja, je još od 1975. godine vezana sa spirohetom Borreliom burgdorferi, koja se na ljude prenosi ujedom krpelja. Naziv Lymeska bolest se često koristi kao sinonim za neuroboreliozu.

Klinička slika

Tok infekcije Borreliom burgdorferi se dijeli na tri stadijuma, koji klinički nisu uvjek jasno odvojeni i često se prepliću:

• Stadijum I ili faza akutne lokalizovane infekcije karakteriše se razvojem migratornog eritema 3 do 30 dana po kontaktu sa krpeljem, a sam centar eritema je upravo mjesto ujeda. U ovoj fazi se ispoljava glavobolja, bolovi u mišićima, pa čak i oštećenja kranijalnih nerava (gotovo po pravili n. facialis). Nalaz u likvoru je normalan, a eritem prolazi za 3-4 nedelje.
• U II, subakutnom stadijumu ili fazi rane diseminacije ispoljavaju se kardiološki (poremećaji provođenje, mioperikarditis) i neurološki poremećaji. Oni se ispoljavaju nekoliko nedelja po pojavi eritema, mada se ova faza može javiti i bez njega, kao i bez podataka o ujedu krpelja. Osnovni dio kliničke slike čine simptomi i znaci zahvaćenosti moždanica. Javljaju se radikulitisi i radikuloneuritisi, sa teškim radikularnim bolovima i slabošću, obostrana lezija VII kranijalnog nerva i dr.
• U III stadijumu ili kasnoj perzistentnoj infekciji nervnog sistema, koja se javlja mjesecima nakon početne infekcije, uglavnom se ispoljava encefalopatija (poremećaji pamćenja i drugih kognitivnih funkcija), encefalomijelopatija (uz encefalopatske znake, nalaz oštećenja “dugih” puteva, kontrole sfinktera i optičkih nerava). Polineuropatije u ovom stadijumu su prvenstveno senzorne sa distalnim dizestezijama.

Ukoliko postoji kombinacija meningitisa, radikulitisa i neuritisa bez povišene tjelesne temperature i groznice, kao i obostrano oštećenje nervusa facialisa, dužni smo da posumnjamo na neuroboreliozu. Posebnu podršku takvoj sumnji daje podatak o ujedu krpelja i razvoju erythema chronicum migrans.

Dijagnoza

CT ili NMR mozga su, sem u III fazi, normalni, dok su poremećaji likvora često, ali ne i neizostavno prisutni. Osnovu dijagnoze neuroborelioze čini, uz kliničku sliku, nalaz povišenih nivoa imunoglobulina M ili G koji su specifični za spirohete u serumu i likvoru oboljelih.

Liječenje

Preporučuje se oralna primjena doksiciklina i amoksicilina u liječenju prvog, kao i intravenska primjena cefalosporina III generacije (ceftriakson, cefotaksim, cefuroksin) u liječenju neuroloških simptoma tokom više nedelja.