Nedonošče

Prevalencija nedonešenosti varira u ovisnosti od područja i pojedinih grupa unutar tog područja (viša u socijalno ugroženim kategorijama), u rasponu 5-10%

Uzroci nedonešenosti su višestruki (za više od 50% se ne može naći uzrok). Najčešći su:

• nemogućnost uterusa da zadrži plod (malformacije uterusa, insuficijencija cerviksa)
• ometanje toka trudnoće (teže bolesti majke, infekcije majke i ploda, gestoze)
• prijevremeno odljuštenje posteljice
• prijevremeni poticak uterusa na kontrakcije

Vanjski izgled nedonoščeta

Za razliku od donesenog novorođenčeta karakteristike su mu sljedeće:

• spontana motorika neznatna, glas slab, slabo plače
• zbog hipotonične muskulature leži opušteno, sa pruženim ekstremitetima
• grudni koš je mekan, vidljivo uvlačenje xyphoideus-a (fiziološka dispnea)
• koža je tanka i mekana, tamno ili svijetloružičasta i prozirna, s vidljivim krvnim sudovima
• dorzumi šaka i stopala su često edematozni (kod pothlađenih i bolesnih su česti skleredemi – potkožno masno tkivo je otečeno i tvrdo)
• uške su mekane i plosnate, bez karakterističnog reljefa
• areole su jedva naznačene, grudna žlijezda se obično ne pipa (ne prije 34 NG)
• kod muške nedonoščadi je skrotum mali a testisi su u ingivinalnim kanalima, a kod ženske nedonoščadi velike usne ne pokrivaju male, koje izgledaju relativno hiperplastične.

Funkcionalne karakteristike nedonoščeta

• zbog nezrelosti cns regulacije disanja javlja se periodično disanje, sa sklonošću apneama (nedonošče “zaboravi” da diše)
• slaba produkcija surfaktanta je razlog čestom razvitku RDS-a
• prisutna je sklonost pothlađivanju (relativno velika površina tijela u odnosu na tjelesnu masu, slaba termička izolacija zbog nedostatka potkožnog masnog tkiva, nedostatak zaliha energije u obliku glikogena, često nedovoljna oksigenacija)
• sklonost hipoglikemiji i hipokalcemiji (male zalihe, nezrele metaboličke funkcije)
• vrlo labilna acido-bazna ravnoteža (nezrelost ekstretorne sposobnosti bubrega)
• sklonost patološkoj novorođenačkoj žutici (nezreli enzimski sistemi, skraćen život Er)
• veća ugroženost perinatalnim oštećenjima mozga (peri-intraventrikularna hemoragija i priventrikularna leukomalacija, PVH-IVH, PVL)
• opasnost nastanka retinopatije nedonoščeta (rentrolentalne fibroplazije)
• kasnija sklonost pojavi rahitisa i sideropenične anemije (oboje zbog malih depoa).