Erythema elevatum et diutinum

ERYTHEMA ELEVATUM ET DIUTINUM
ERYTHEMA ELEVATUM ET DIUTINUM

ERYTHEMA ELEVATUM ET DIUTINUM
ERYTHEMA ELEVATUM ET DIUTINUM

Erythema elevatum et diutinum (EED)   jeste rijetka dermatoza, hroničnog toka koju karakteriše pojava ružičastih, crvenih ili smeđih  čvorića i plakova  najčešće na ekstenzornim stranama ekstremiteta. EED se može pojaviti u bilo koje doba života, međutim to je uglavnom oboljenje odraslih i javlja se u periodu između 30-tih i 60-tih godina života. Bolest može trajati 5-20 i više godina i unatoč primijenjenoj terapiji sklono je recidivima. Javlja se podjednako i kod žena i kod muškaraca.

Patofiziološki mehanizmi EED-a nisu u potpunosti objašnjeni. Smatra se da je oboljenje odraz reakcije preosjetljivosti na bakterijske ili neke druge antigene i toksine i da se reakcija odvija na specifično senzibilisanim krvnim sudovima po trećem tipu imunoloških reakcija. Kožne promjene koje nastaju su posljedica taloženja imunih kompleksa u malim krvnim žilama što inducira upalni odgovor koji oštećuje krvne žile i dovodi do razvoja fibroze. Direktnom imunofluorescencijom dokazano je prisustvo depozita komplementa, imunoglobulina G, imunoglobulina M, imunoglobulina A i fibrina oko oštećenih krvnih žila. EED spada u granulomatozne vaskulitise.

Etiologija nije definitivno ustanovljena. Zapažena je pojava EED poslije učestalih bakterijskih infekcija (naročito streptokoknih) i virusnih infekcija (hepatitis B, HIV), zatim kod reumatoloških bolesti, sistemskog lupus erythematodes-a i limfoma B-staničnog tipa.

Klinička slika

Oboljenje se najčešće manifestuje promjenama na koži ekstenzornih strana ekstremiteta naročito iznad zglobova. Obično su lokalizovane u predjelu laktova, dorsalnih strana šaka  i stopala, prstima, koljenima  ali i na nosu, uškama, dlanovima , tabanima i drugim dijelovima tijela osim trupa koji je uglavnom posteđen. Početna promjena je crveni ili ružičasti čvorić promjera 3-10 mm, a onda se javljaju pločasti infiltrati crvene, crvenosmeđe ili smeđe boje, tvrde konzistencije i glatke površine. Moguća je pojava ulceracija ali rijetko. Stariji čvorići mogu spontano da se povuku ostavljajući iza sebe pigmentnu mrlju, ali se istovremeno javljaju novi.

Kožne promjene mogu biti u potpunosti asimptomatske. U drugim slučajevima se može javiti bol, svrab sa ili bez osječaja žarenja. Od opštih simptoma najčešće su praćene bolovima u zglobovima.

Uočena je povezanost EED-a sa očnim abnormalnostima, uključujući panuveitis, autoimunu keratolizu, keratitis. Stoga pažnju treba usmjeriti i na očne simptome.

Histopatološka slika

EED spada u granulomatozne vaskulitise. Rane promjene karakteriše prisustvo polimorfonuklearnih leukocita, makrofaga i limfocita u dermisu,dilatirani i upaljeni krvni sudovi, a  perivaskularno se moze uočiti fibrinoidna degeneracija. Starije promjene u dermisu karakteriše prisustvo granuloma,  džinovskih ćelija i fibroza.

Diferencijalna dijagnoza

  • Dermatofibroma
  • Erythema multiforme
  • Granuloma anulare
  • Pyoderma gangrenosum
  • Ksantomi

Dijagnoza

Postavlja se na osnovu anamneze, kliničke slike, dermatološkog pregleda i patohistološkog nalaza.

Terapija

  • sulfonski preparati (Dapson tbl. 75 mg/dan)
  • sintetski antimalarici (Resochin tbl.)
  • sistemska terapija kortikosteroidima (kod rezistentnih oblika)
  • vitamin B3 (niacin, niacinamid)

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*


Ova web-stranica koristi Akismet za zaštitu protiv spama. Saznajte kako se obrađuju podaci komentara.