Mehanizam nastanksa ekstrasistole nije baš jasan ali se pretpostavlja da se uslijed nekog razloga neki dio miokarda nadraži prije nego nastane impuls u SA čvoru i radijalno podraži ostale dijelove miokarda. Poslije ekstrasistole obično slijedi kompenzatorna pauza, a ona je poslijedica toga što nadražaj koji je krenuo normalno iz SA čvora zatiče ostatak miokarda u stanju refraktilnosti i bude zaustavljen tako da prolazi tek sljedeći impuls iz SA čvora. Hemodinamski efekat ekstrasistole je nepotpuno punjenje komora i tako smanjen udarni volumen srca.
Ektopična zaširšta ekstrasistola su obično u ventrikulima, a mnogo rjeđe u atrijima a još rjeđe potiču od SA čvora. Nastajanje ekstrasistola u vezi je sa oštećenjem miokarda, uživanjem kafe, alkohola, cigareta, zamorom, pleuralnim podražajima te kod intoksikacija nekim lijekovima (kinin, adrenalin, kardiotonici).
Posljedica ekstrasistole je nedovoljno punjenje srca krvlju i normalno oslabljen pulsni talas. Snaga zavisi od trenutka kada je ekstrasistola nastupila (što je duže vrijeme punjenja to je bolji efekat ispumpavanja).
Aloritmija je pojava kada su ekstrasistole sa normalnim ritmom postavljene u određenom pravilnom odnosu. Ako je odnos 1:1 pojava se zove bigeminija, a ako je odnos 1:2 u bilo čiju korist onda je to trigeminija.
Prema broju ektopnih žarišta djelimo ekstrasistole na unifokalne i multifokalne, a prema mjestu nastanka na:
- Atrijalne
- Nodalne
- Ventrikularne
Atrijalne ekstrasistole
Nastaju od ektopičnih žarišta u atriju, nekad i u samom SA čvoru. Imaju nepotpunu kompenzatornu pauzu. Obično se javljaju u reumatskoj groznici, penumoniji i raznim organskim oboljenjima srca, te kao posljedica uživanja alkohola, cigareta i kafe.
Ventrikularni dio EKG-a (QRS) je normalan budući da se impuls u komore vodi normalnim putem. Na EKG-u se primjećuju nepravilnosti u pogledu P talasa, ako je ektopično žarište bliže SA čvoru slika je u toliko pravilnija, međutim ako je blizu AV čvora javiće se bifazni ili negativni P talas, a ako ekstrasistola padne baš iza QRS kompleksa P talas se poklopi sa T talasom tako da onda na EKG-u nemamo P talasa. Ekstrasistola može biti i blokirana ako talas depolarizacije zatekne AV čvor u stanju refraktilnosti.
Nodalne ekstrasistole
Nodalne ekstrasistole nastaju u AV čvoru, tako da se on ekscitira i okine prije nego dodje normalan impuls od SA čvora. Ove ekstrasistole takođe imaju nepotpunu kompenzatornu pauzu koja je nešto duža od atrijalne ekstrasistole, a ako nema retrogradnog sprovođenja nastaje potpuna kompenzatorna pauza. Uzroci su obično isti kao i kod atrijalnih ekstrasistola.
Razlikujemo tri vrste nodalnih ekstrasistola zavisno od visine žarišta u AV čvoru. Tako imamo:
- Gornje koje imaju P talas negativan ili bifazan, i skraćen PQ interval
- Srednje koje nemaju P talas jer se on poklapa sa QRS-om
- Donje čiji je P talas iza QRS i negativan je
Ventrikularne Ekstrasistole
To su najčešće ekstrasistole. Ektopično žarište nalazi se u ventrikulu. Javljaju se uslijed pretjeranog konzumiranja kafe, cigareta i alkohola, kod emocionalne razdražljivosti, te uslijed organskih oštećenja srca tipa infarkta miokarda. Mogu nastati bilo gdje u ventrikulu, a mi ih dijelimo na one koje pripadaju lijevoj komori, desnoj komori i one iz septuma. Na osnovu žarišta razlikujemo monotopne i politopne.
Zavisno od položaja ekstrasistolnog ektopičnog žarišta imamo i različite promjene na EKG-u. U načelu je pravilo da što depolarizacija više sljedi fiziološki put manje su deformacije QRS kompleksa. Ako se fokus nalazi iznad mjesta račvanja hisovog snopa QRS kompleks je tek neznatno izmjenjen, a ako je ispod onda je QRS kompleks deformisan i T talas je obično negativan u odnosu na osnovnu defleksiju.
Ekstrasistolni QRS kompleks obično ima veće oscilacije nego normalni komorni kompleks. Isto tako pošto se atriji nadražuju retrogradno P talas će pasti ili unutar razvučenog QRS kompleksa ili se poklopi sa T talasom.
Be the first to comment