Bolesti malog mozga

Mali mozak (cerebelum) čini samo deseti dio zapremine mozga, ali se u njemu nalazi više od 50% svih neurona CNS-a, što svjedoči o važnosti ove strukture. Njegova uloga se može posmatrati kao uloga internog kompjutera ili mozga unutar mozga. U oblasti motorike on je stabilizirajući regulatorni sistem koji obezbjeđuje vremensku i prostornu integraciju pokreta. Koordinišući aktivnost agonista, antagonista i pomoćne muskulature, mali mozak omogućava vršenje glatkih, vremenski usklađenih i preciznih pokreta, uz intenzitet mišićnih kontrakcija koji odgovara namjeravanom pokretu.

Mali mozak prima senzorne informacije sa periferije, koje potom integriše u neuralni supstrat voljnih pokreta. Informacije o položaju ekstremiteta i aktivnostima mišića ulaze u mali mozak putem spinocerebelarnih i vestibulocerebelarnih puteva preko donjeg i manjim dijelom gornjeg cerebelarnog pedunkula. Tako bolesnik dobija informacije o izvršavanju neke motorne radnje. Mali mozak prima informacije i iz kore mozga, prije svega senzomotorne (Brodmanova areja 4 i 6, somatosenzorne regije postcentralnog girusa i posteriornih dijelova parijetalnog režnja), koje se projektuju ka jedrima ponsa (kortikopontini putevi), a iz njih u cerebelum. Da bi se razumio značaj kortikopontocerebelarnih projekcija dovoljno je navesti da one sadrže 20 miliona aksona, što je čak 20 puta više nego u piramidnom putu. Ovim projekcijama bolesnik dobija informacije o tome kakva je bila namjera pokreta i kakve su komande izdate da bi se namjeravani pokret izvršio. Prema tome, kontinuirani dotok informacija, ne samo o instrukcijama za izvršenje pokreta iz viših centara, već i sa periferije o tekućem izvršenju takvog pokreta, stavlja mali mozak u jedinstven položaj kada su pokreti u pitanju: on je mesto u kome se poredi ono što je nameravano sa onim što se zaista odigrava. Kada dođe do nesklada u tom poređenju, cerebelum svojim izlaznim projekcijama vrši kompenzatorne promjene, tj. popravke pokreta.

Izlazni putevi iz kore malog mozga kojima se navedene popravke realizuju, preko dubokih cerebelarnih jedara, gornjim malomoždanim pedunkulom najvećim dijelom odlaze u ventrolateralno jedro talamusa sa suprotne strane, čija se vlakna potom projektuju ka senzomotornoj kori velikog mozga. Manji dio izlaznih vlakana završava u nucleusu ruberu, čije projekcije takođe odlaze dijelom do talamusa, a dijelom, rubrospinalnim putem, do moždanog stabla i kičmene moždine.