Srčana rezerva

Srce pri normalnom radu ne koristi svu svoju snagu za zadovoljavanje potreba organizma. Postoji potencijalna snaga koju srce u normalnim uslovim ne iskorištava nego samo kada se organizam nalazi pod opterećenjem. Potencijalna snaga miokarda koja može da poveća minutni volumen, a time i snadbjevanje organizma krvlju, naziva se srčana rezerva.

Ona se koristi u fiziološkim uslovima u povećanom mišićnom radu, na vrućinama (kada je potrebno lišiti organizam viška toplote). Isto tako srčana rezerva se koristi i da kompenzuje eventualne patološke promjene u bolestima kardiovaskularnog aparata pa se zaliha snage smanjuje u slučaju da je potrebno podmirivati potrebe u povećanom mišićnom radu i sl., i pojavljuju se prvi znaci srčane insuficijencije. Kod potpunog iscrpljenja srčane rezerve znaci insuficijencije prisutni su i u stanju mirovanja.

Mobilizacija srčane rezerve odvija se na slijedeći način:

• Mobilizacija krvi iz depoa i povećanje udarnog volumena
• povećanjem frekvencije rada srca (do 180 mmHg i dalje se smanjuje punjenje srca u dijastoli, smanjenje minutnog volumena i smanjenje dotoka krvi u koronarne arterije)
• tonogena dilatacija i povećanje udarnog volumena (Starlingov Zakon)

Regulacija mobilizacije srčane rezerve

• Pozitivno inotropno dejstvo simpatikusa
• Negativno inotropno dejstvo vagusa